Doanh nghiệp nợ đóng bảo hiểm xã hội là như thế nào? Cách xử lý ra sao?

Trường hợp khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động theo đúng quy đinh pháp luật thì doanh nghiệp có trách nhiệm phải thanh toán đủ số tiền bảo hiểm xã hội còn chậm đóng của người lao động.

Đồng thời, doanh nghiệp cũng phải thực hiện chốt sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động để người lao động có thể tham gia bảo hiểm khi làm việc tại doanh nghiệp khác.

Đối với trường hợp còn chậm đóng tiền bảo hiểm xã hội thì người lao động vẫn có thể chốt sổ bảo hiểm xã hội cho những tháng đã đóng bảo hiểm xã hội. Vậy như thế nào thì được xem là công ty chậm đóng hoặc nợ đóng BHXH?

Xem thêm bài viết Hệ thống tính bảo hiểm thất nghiệp mới nhất

Xem thêm bài viết Hệ thống tính bảo hiểm xã hội 1 lần

Mục lục

Nợ đóng bảo hiểm xã hội là như thế nào?

Doanh nghiệp nợ đóng bảo hiểm xã hội sẽ làm ảnh hưởng đến quyền lợi hưởng các chế độ BHXH của người lao động đồng thời làm giảm uy tín gây thiệt hại cho chính doanh nghiệp đó.

Nợ đóng bảo hiểm xã hội là tình trạng doanh nghiệp không đóng đủ hoặc chậm đóng tiền bảo hiểm xã hội (BHXH) cho người lao động theo quy định của pháp luật, đây là việc làm vi phạm pháp luật.

Vi phạm thời gian đóng BHXH cho người lao động

Doanh nghiệp có thể chọn phương thức đóng BHXH theo hàng tháng(1 tháng), hàng quý (3 tháng) hoặc 6 tháng một lần. Tùy theo phương thức đóng, doanh nghiệp phải chuyển tiền vào quỹ BHXH chậm nhất đến ngày cuối cùng của tháng hoặc kỳ đóng. Nếu chậm đóng BHXH so với thời hạn kể trên, doanh nghiệp sẽ vi phạm vào một trong những điều cấm tại khoản 3 Điều 17 Luật BHXH năm 2014.

Tại Điều 7, Quyết định số 1111/QĐ-BHXH ngày 25/10/2011 quy định như sau:

Đóng BHXH hàng tháng

Doanh nghiệp thực hiện đóng BHXH hàng tháng chậm nhất đến ngày cuối cùng của tháng bằng cách trích tiền đóng BHXH bắt buộc trên quỹ tiền lương, tiền công tháng của những người lao động tham gia BHXH bắt buộc, đồng thời trích từ tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH bắt buộc của từng người lao động theo mức quy định, chuyển cùng một lúc vào tài khoản chuyên thu của cơ quan BHXH mở tại ngân hàng hoặc Kho bạc Nhà nước.

Đóng 3 tháng hoặc 6 tháng 1 lần

1. Các đơn vị là doanh nghiệp thực hiện đóng BHXH theo hình thức 3 tháng hoặc 6 tháng một lần thì chậm nhất đến ngày cuối cùng của kỳ đóng, đơn vị phải chuyển đủ tiền vào quỹ BHXH.

Các đơn vị đóng theo hình thức này gồm:

– Doanh nghiệp, đơn vị thuộc ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp trả tiền lương, tiền công cho người lao động theo chu kỳ sản xuất, kinh doanh. Các đơn vị doanh nghiệp được đăng ký phương thức đóng với cơ quan BHXH.

2. Hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, cá nhân có thuê mướn trả công cho người lao động, sử dụng dưới 10 lao động.

Doanh nghiệp hoặc đơn vị đóng trụ sở chính ở địa bàn tỉnh nào thì đăng ký tham gia đóng BHXH tại địa bàn tỉnh đó theo phân cấp của cơ quan BHXH tỉnh. Chi nhánh của doanh nghiệp đóng BHXH tại địa bàn nơi cấp giấy phép kinh doanh cho chi nhánh.

Cách xử lý vi phạm khi nợ đóng BHXH

Nếu doanh nghiệp chậm đóng BHXH từ 30 ngày trở lên, doanh nghiệp sẽ phải đóng đủ số tiền chưa đóng, chậm đóng và bị xử lý theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải nộp số tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng.

Bên cạnh việc phải đóng số tiền lãi tính trên số tiền BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN chưa đóng doanh nghiệp còn có thể bị phạt tài chính nếu chậm đóng BHXH. Căn cứ theo Khoản 4, Điều 38, Nghị định số 28/2020/NĐ-CP ban hành ngày 1/3/2020 quy định:

“4. Phạt tiền từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau:

a) Chậm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp;

b) Đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp không đúng mức quy định mà không phải là trốn đóng;

c) Đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp không đủ số người thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp mà không phải là trốn đóng.”

Như vậy, nếu nợ đóng BHXH doanh nghiệp có thể bị xử phạt hành chính theo quy định. Mức xử phạt tiền từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng BHXH bắt buộc, BHTN tại thời điểm lập biên bản vi phạm. Tuy nhiên tối đa mức phạt không quá 75.000.000 đồng.

Doanh nghiệp nợ đóng BHXH người lao động cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình.

Việc doanh nghiệp nợ BHXH sẽ làm gián đoạn quá trình ghi nhận thời gian tham gia BHXH của người lao động. Điều này sẽ ảnh hưởng đến các quyền lợi về BHXH của người lao động khi hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất.

Ngoài ra, khi doanh nghiệp nợ BHXH từ 30 ngày trở lên, thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) của người lao động sẽ bị khóa. Điều này sẽ gây khó khăn cho người lao động khi đi khám chữa bệnh và được hưởng các quyền lợi về BHYT.

Người lao động cần làm gì để bảo vệ chính quyền lợi của mình?

Thường xuyên kiểm tra thông tin đóng BHXH

Người lao động có thể dễ dàng kiểm tra thông tin đóng BHXH hoặc BHYT của mình qua ứng dụng BHXH VSSID hoặc Cổng giao dịch điện tử của BHXH Việt Nam. Thường xuyên theo dõi để xem doanh nghiệp đã đóng BHXH cho mình hay chưa và kịp thời xử lý. Nếu thấy có dấu hiệu doanh nghiệp chậm đóng hoặc không đóng BHXH, người lao động có thể yêu cầu doanh nghiệp giải trình và khắc phục.

Tải ứng dụng VSSID tại đây: Ứng dụng VSSID

Khiếu nại với cơ quan BHXH hoặc Công đoàn công ty

Nếu doanh nghiệp không giải quyết hoặc giải quyết không hài lòng, người lao động có quyền khiếu nại với cơ quan BHXH hoặc Công đoàn. Cơ quan BHXH hoặc Công đoàn sẽ tiếp nhận, xác minh và giải quyết khiếu nại theo quy trình và thẩm quyền.

Nếu cần thiết, cơ quan BHXH hoặc Công đoàn có thể yêu cầu doanh nghiệp cung cấp các chứng từ liên quan để làm rõ trách nhiệm.

Khởi kiện ra tòa hoặc nhờ Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội vào cuộc

Nếu khiếu nại với cơ quan BHXH hoặc Công đoàn không được giải quyết thõa đáng hay không hài lòng với kết quả giải quyết. Người lao động có thể làm đơn nhờ Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội nơi công ty đóng trụ sở hỗ trợ hoặc khởi kiện ra tòa để bảo vệ quyền lợi của mình. Tòa án sẽ xét xử theo luật định và có thể yêu cầu doanh nghiệp bồi thường thiệt hại cho người lao động.

Trên đây là một số cách để có thể bảo vệ quyền lợi của mình khi phát hiện doanh nghiệp nợ đóng BHXH các bạn nên tham khảo. Trannghiait mong sẽ đồng hành cùng các bạn trong các vấn đề về bảo hiểm xã hội.

Xem thêm bài viết tại đây: